Informacje ogólne

Podstawowe informacje o chorobie :  Grypa jest ostrą zakaźną chorobą układu oddechowego wywoływaną przez wirus grypy. Jest to nagłe wystąpienie objawów chorobowych takich jak: gorączka, złe samopoczucie, dreszcze, ból głowy, ból mięśni, a ze strony układu oddechowego: suchy kaszel, ból gardła, surowicza wydzielina z nosa, bóle w klatce piersiowej. Wskazania do badania:  Podejrzenie grypy

Elementy diagnostyki

Metoda badania (procedura):  metoda RT-PCR (PB-10-LEI/D) Kierunek Badania:  Grypa typu A i B. Sposób przygotowania pacjenta:  WYMAZ Z NOSA I GARDŁA: należy upewnić się, że pacjent nie wydmuchiwał nosa przed pobraniem materiału Sposób pobrania materiału:  WYMAZ Z GARDŁA – za pomocą suchego sterylnego patyczka wymazowego energicznie potrzeć obie powierzchnie migdałków oraz tylną ścianę gardła (bez dotykania powierzchni jamy ustnej i języka), zwracając szczególną uwagę na miejsca zapalnie zmienione. Koniec patyczka wymazowego (tuż przy zakrętce) odłamać. Patyczek wymazowy z pobranym materiałem umieścić następnie w jałowej probówce transportowej (bez dotykania wacikiem jej ścianek), z którą został on dostarczony. Probówkę zakręcić i podpisać (nazwisko pacjenta, data pobrania wymazu). WYMAZ Z NOSA (z obu nozdrzy) – należy upewnić się czy przed pobraniem materiału pacjent nie wydmuchiwał nosa. W celu pobrania wymazu należy delikatnie odchylić głowę pacjenta do tyłu i przytrzymać za podbródek. Drugą ręką umieścić koniec suchego sterylnego patyczka wymazowego w prawym nozdrzu pacjenta. Wymaz powinien być pobrany energicznie, aby mieć pewność, iż zawiera on zarówno komórki, jak i śluz z wnętrza nozdrza. Koniec patyczka wymazowego (tuż przy zakrętce) odłamać. Patyczek wymazowy z pobranym materiałem umieścić następnie w probówce, w której jest już wymaz z gardła. Probówkę zakręcić. Do probówki dodać tyle soli fizjologicznej lub PBS lub podłoża transportowego wirusologicznego, tak aby waciki, I TYLKO WACIKI, były całkowicie zanurzone. Nie należy stosować innych podłóż transportowych, np. bakteriologicznych (węgiel, agar itp.). ASPIRAT ODESSANY Z NOSOWEJ CZĘŚCI GARDŁA – wydzieliny z nosogardzieli są aspirowane poprzez cewnik połączony z pojemnikiem na śluz oraz ze źródłem ssącym. Cewnik jest wkładany w nozdrze pacjenta równolegle do podniebienia. Po włączeniu podciśnienia, cewnik jest powoli wysuwany ruchem obrotowym. Śluz z drugiego nozdrza jest zbierany za pomocą tego samego cewnika w podobny sposób. Po zebraniu śluzu z obu nozdrzy, cewnik jest przemywany 3 mL środka stanowiącego podłoże transportowe (sól fizjologiczna lub PBS). Sposób dostarczenia materiału do badań:  WYMAZ Z NOSA I GARDŁA – materiał najlepiej jest pobrać do 7 dnia od momentu wystąpienia objawów choroby. Pobrany materiał należy przechowywać i transportować w pozycji pionowej w temperaturze 5±3°C i dostarczyć do laboratorium tak szybko jak jest to możliwe, najlepiej w ciągu 24 godz. od chwili pobrania. Jeśli dostarczenie próbki w takim czasie nie jest możliwe, wówczas z pobranych materiałów musi być przygotowana zawiesina w objętości do 1 mL roztworu soli fizjologicznej, PBS lub podłoża transportowego wirusologicznego. Zawiesinę należy przygotować w sterylnej, szczelnie zamykanej probówce, nadającej się do mrożenia w temp. -70°C. Do probówki należy przelać płyn, w którym zawieszone są wymazy, a następnie uzupełnić go do objętości nie więcej niż 1 mL jałowym PBS lub roztworem soli fizjologicznej. Przygotować zawiesinę poprzez przeniesienie każdego z patyczków wymazowych do próbówki i energiczne poruszanie patyczkiem wymazowym, tak by materiał kliniczny obecny na patyczku mógł znaleźć się w ten sposób z roztworze. Zawiesinę taką (bez patyczków wymazowych) należy zamrozić w temp. -70°C lub niższej i dostarczyć do laboratorium w warunkach uniemożliwiających rozmrożenie. ASPIRAT ODDECHOWY, WYSIĘK Z UCHA ŚRODKOWEGO, POPŁUCZYNY Z DRZEWA OSKRZELOWEGO (BAL), PŁYN MÓZGOWO RDZENIOWY (PMR) – w objętości 1 mL – 2 mL w jałowej zamkniętej probówce należy przechowywać i transportować w pozycji pionowej w temperaturze 5±3°C i dostarczyć do laboratorium tak szybko jak jest to możliwe, najlepiej w ciągu 24 godz. od chwili pobrania, jeśli jest to niemożliwe materiał należy zamrozić w temp. -70°C. Laboratoryjna interpretacja wyniku badania:  Wykazanie obecności materiału genetycznego wirusa grypy w badanym materiale świadczy o zakażeniu. Czas oczekiwania na wynik (dni robocze):  1-2 dni

Informacje dodatkowe

Osoba kontaktowa:  Zakład Badania Wirusów Grypy. Krajowy Ośrodek ds. Grypy w NIZP-PZH: tel. (022) 54 21 274, faks (022) 54 21 294 Dodatkowe uwagi dotyczące badania: 

NALEŻY STOSOWAĆ WYŁĄCZNIE STERYLNE WYMAZÓWKI, WYKONANE W CAŁOŚCI Z TWORZYWA SZTUCZNEGO, Z WACIKIEM Z WŁÓKNA SYNTETYCZNEGO NP. SZTUCZNY JEDWAB, WISKOZA, DACRON ITP.NIE NALEŻY STOSOWAĆ WYMAZÓWEK Z DREWNIANYM PATYCZKIEM oraz BAWEŁNIANYM WACIKIEM. Wskazane jest dostarczenie łączonej próbki do badań, tj. wymazu z gardła wraz z wymazami z nosa.

Informacja dla klienta indywidualnego

W Medycznych Laboratoriach Diagnostycznych istnieje możliwość pobrania krwi w godz. od 8.00 – 11.00 od osób, które ukończyły 14 rok życia.

Osoby poniżej 14 roku życia powinny mieć pobraną krew w pediatrycznej przychodni lekarskiej i zgłosić się na badanie z pobranym materiałem.

Szczegółowe informacje w jaki sposób należy pobrać próbkę badań znajdują się przy opisie poszczególnych badań w wykazie alfabetycznym.