LUDZKA ANAPLAZMOZA GRANULOCYTARNA - DEFINICJA
Ostra bakteryjna choroba gorączkowa, antropozoonoza wywołana przez bakterie Anaplasma phagocytophilum
PRZENOSZENIE
Decydującą rolę w przenoszeniu odgrywają kleszcze z rodzaju Amblyomma i Ixodes. Głównym rezerwuarem i właściwym gospodarzem są dzikie zwierzęta kopytne – sarny, jelenie i gryzonie. Zwierzęta kopytne mają duży wpływ na rozpowszechnienie, gdyż są głównymi naturalnymi żywicielami kleszczy z rodzaju Ixodes. Ptaki nie są rezerwuarem zakażenia, ale mogą odgrywać znaczącą rolę w rozprzestrzenianiu się, przenosząc na duże odległości zakażone kleszcze. Najwięcej zachorowań przypada na okres maj – lipciec, a najczęstszym wektorem zakażenia są nimfy, rzadziej dorosłe kleszcze. Do zakażenia człowieka dochodzi przez skórę, podczas żerowania kleszcza.
OBJAWY
Bakterie Anaplasma phagocytophilum umiejscawiają się w granulocytach obojętnochłonnych tworząc tzw. morule. Przebieg ludzkiej anaplazmozy granulocytarnej może mieć przebieg łagodny (duży odsetek zakażeń bezobjawowych). W przypadkach objawowych pojawiają się:
⦁ gorączka
⦁ poty
⦁ bóle głowy
⦁ brak apetytu
⦁ nudności, wymioty
⦁ osłabienie
⦁ bóle mięśniowe i stawowe
⦁ zmiany skórne
⦁ kaszel
(Ilustracja) Morule w rozmazie krwi obwodowej. Źródło CDC
Zakażenie może mieć też ciężki przebieg, kończący się śmiercią szczególnie u osób starszych lub z osłabioną odpornością.
DIAGNOSTYKA
W ramach diagnostyki wykonuje się badania serologiczne wykrywające swoiste przeciwciała lub wykrywanie DNA metodą PCR.
Diagnostyka opiera się także na stwierdzeniu obecności w leukocytach pacjentów wtrętów – moruli, leukopenii, trombocytopenii, podwyższeniu stężenia białka C-reaktywnego i aktywności aminotransferaz. Istotną rolę w wywiadzie lekarskim odgrywa informacja o ukłuciu przez kleszcza.
LECZENIE
Antybiotykoterapia
ZAPOBIEGANIE
Najlepszą metodą prewencji przed chorobami odkleszczowymi jest unikanie kontaktu z kleszczami, a w przypadku ukąszenia szybkie i prawidłowe usunięcie go ze skóry. Niewłaściwe usuwanie ze skóry pasożyta może skończyć się jego zmiażdżeniem lub sprowokowaniem wymiotów, co z kolei przyczynia się do narażenia na chorobotwórcze patogeny. Pokrycie kleszcza tłuszczem zatyka jego tchawki i jednocześnie wywołuje stres prowokując wymioty, stwarzając niebezpieczeństwo rozprzestrzenienia się wirusów i innych patogenów. Przy usuwaniu pasożyta najlepiej używać pęsety, którą należy uchwycić kleszcza jak najbliżej skóry i zdecydowanym ruchem pociągnąć w górę. Jeśli fragmenty ciała pasożyta pozostały w skórze trzeba je niezwłocznie usunąć a miejsce po ukąszeniu przemyć spirytusem. Wszelkie problemy należy skonsultować z lekarzem.
