Informacje ogólne

Podstawowe informacje o chorobie :  Krztusiec (pertussis) jest ostrą, wysoce zaraźliwą chorobą zakaźną układu oddechowego. Dominującym objawem klinicznym w przebiegu krztuśca jest napadowy, długo trwający kaszel. Manifestacja objawów i obraz choroby jest uzależniony od wieku pacjenta. U niemowląt, dla których krztusiec jest najbardziej niebezpieczny, zamiast kaszlu może pojawić się kichanie, łzawienie, napady bezdechu, drgawki i sinica. U dzieci starszych, występujące zwłaszcza w nocy napady kaszlu mogą kończyć się wymiotami z powodu odkrztuszenia gęstej wydzieliny. Może pojawić się także charakterystyczne zanoszenie tzw. „pianie”, w wyniku którego dochodzi do wybroczyn, sinicy, bezdechu. U młodzieży i osób dorosłych, kaszel napadowy może być mniej nasilony zaś jego długotrwałe utrzymywanie może być jedyną dolegliwością. Zakażenia te szerzą się głównie drogą kropelkową. U ludzi, oprócz B. pertussis, najczęściej z zakażeniami układu oddechowego o lżejszym przebiegu związane są pałeczki B. parapertussis. Wskazania do badania:  Przewlekający się, suchy, napadowy kaszel lub kontakt z osobą z potwierdzonym krztuścem.

Elementy diagnostyki

Metoda badania (procedura):  PB-12-LEB/ZP ed. 02:2015.01.19 Kierunek Badania:  krztusiec/parakrztusiec Sposób przygotowania pacjenta:  przed pobraniem materiału do badań pacjent nie powinien spożywać posiłku. Sposób pobrania materiału:  Stosuje się dwa sposoby pobierania wymazu z nosogardzieli tzn. przez nos i przez usta. 1. Wacik wymazówki wykonanej z dakronu bezpośrednio przed pobraniem zwilżyć 1-2 kroplami jałowego roztworu 0,9% NaCl. Wymazówkę delikatnie wprowadzić do jamy nosowej ku tylnej ścianie nosogardzieli (do uczucia oporu). Wymazówkę pozostawić wewnątrz nosogardzieli przez ok. 15-30 s., a następnie delikatnie wykonać wymazówką kilka ruchów okrężnych, możliwie w różnych płaszczyznach. Ostrożnie wyjąć wymazówkę, unikając w miarę możliwości kontaktu wacika ze śluzówką jamy nosowej. 2. Wymazówkę wprowadzić za języczek podniebienny (podniebienie miękkie), aż dotknie tylnej ściany nosogardzieli. Materiał do badań pobierać wykonując ruchy w górę i w dół pocierając wacikiem wymazówki o powierzchnię tylnej ściany jamy nosowo-gardłowej. W celu zapobiegnięcia kontaminacji pobieranego materiału do badań, przy wprowadzaniu i wyjmowaniu wacika należy zwrócić szczególną uwagę, by nie dotknąć nim powierzchni języka, błony śluzowej policzków, zębów czy migdałów. Aspirat z nosogardzieli pobiera lekarz zgodnie z ogólnie przyjętymi procedurami medycznymi. W przypadku plwociny, materiał pobrać po dokładnym umyciu jamy ustnej i głębokim wykrztuszeniu do jałowego naczynka z szerokim otworem. Gdy występują trudności z odkrztuszaniem, można zastosować preparaty mukolityczne. Sposób dostarczenia materiału do badań:  Próbka znajdująca się w podłożu transportowym powinna w czasie 72 godzin trafić do laboratorium. Transport nie wymaga zapewnienia temperatury lodówki. Próbka plwociny i aspirat powinny być przekazane do laboratorium w możliwie najkrótszym czasie. Jeśli czas przekazania do laboratorium się przedłuża badaną próbkę przechowywać do 48 godzin w temperaturze 5ºC (+/-3ºC). Transport do laboratorium powinien odbywać się w sterylnych, zabezpieczonych przed rozlaniem pojemnikach, w temperaturze 5ºC (+/-3ºC). Laboratoryjna interpretacja wyniku badania:  Wykrycie w badanej próbce DNA sekwencji insercyjnej IS481 świadczy o zakażeniu pałeczkami Bordetella sp. (Wykrycie B. pertussis wymaga potwierdzenia obecności genu toksyny krztuścowej). Wykrycie w badanej próbce DNA sekwencji insercyjnej IS1001 świadczy o zakażeniu B. parapertussis. Czas oczekiwania na wynik (dni robocze):  do 5 dni

Informacje dodatkowe

Akredytacja na badanie :  nie Osoba kontaktowa:  dr Katarzyna Piekarska, mgr Magdalena Rzeczkowska, tel: 225421246, 225421265 Dodatkowe uwagi dotyczące badania: 

Ze względu na objawy choroby materiał powinien być pobrany tylko w przypadku osób podejrzanych o zachorowanie na krztusiec, w miarę możliwości we wczesnym jej okresie i przed rozpoczęciem antybiotykoterapii.

Informacja dla klienta indywidualnego

W Medycznych Laboratoriach Diagnostycznych istnieje możliwość pobrania krwi w godz. od 8.00 – 11.00 od osób, które ukończyły 14 rok życia.

Osoby poniżej 14 roku życia powinny mieć pobraną krew w pediatrycznej przychodni lekarskiej i zgłosić się na badanie z pobranym materiałem.

Szczegółowe informacje w jaki sposób należy pobrać próbkę badań znajdują się przy opisie poszczególnych badań w wykazie alfabetycznym.