Informacje ogólne
Podstawowe informacje o chorobie : Krztusiec (pertussis) jest ostrą, wysoce zaraźliwą chorobą zakaźną układu oddechowego. Dominującym objawem klinicznym w przebiegu krztuśca jest napadowy, długo trwający kaszel. Manifestacja objawów i obraz choroby jest uzależniony od wieku pacjenta. U niemowląt, dla których krztusiec jest najbardziej niebezpieczny, zamiast kaszlu może pojawić się kichanie, łzawienie, napady bezdechu, drgawki i sinica. U dzieci starszych, występujące zwłaszcza w nocy napady kaszlu mogą kończyć się wymiotami z powodu odkrztuszenia gęstej wydzieliny. Może pojawić się także charakterystyczne zanoszenie tzw. „pianie”, w wyniku którego dochodzi do wybroczyn, sinicy, bezdechu. U młodzieży i osób dorosłych, kaszel napadowy może być mniej nasilony zaś jego długotrwałe utrzymywanie może być jedyną dolegliwością.Zakażenia te szerzą się głównie drogą kropelkową. Wskazania do badania: Przewlekający się, suchy, napadowy kaszel lub kontakt z osobą z potwierdzonym krztuścem.
Elementy diagnostyki
Metoda badania (procedura): PB-12-LEB/ZP ed. 02:2015.01.19 Kierunek Badania: krztusiec Sposób przygotowania pacjenta: Przed pobraniem materiału do badań pacjent nie powinien spożywać posiłku. Po dokładnym przemyciu jamy ustnej wodą. Pacjenci stosujący ruchome protezy zębowe, na czas pobierania materiału powinni je usunąć z jamy ustnej. Sposób pobrania materiału: Stosuje się dwa sposoby pobierania wymazu z nosogardzieli tzn. przez nos i przez usta. 1. Wacik wymazówki wykonanej z dakronu bezpośrednio przed pobraniem zwilżyć 1-2 kroplami jałowego roztworu 0,9% NaCl. Wymazówkę delikatnie wprowadzić do jamy nosowej ku tylnej ścianie nosogardzieli (do uczucia oporu). Wymazówkę pozostawić wewnątrz nosogardzieli przez ok. 15-30 s., a następnie delikatnie wykonać wymazówką kilka ruchów okrężnych, możliwie w różnych płaszczyznach. Ostrożnie wyjąć wymazówkę, unikając w miarę możliwości kontaktu wacika ze śluzówką jamy nosowej. 2. Wymazówkę wprowadzić za języczek podniebienny (podniebienie miękkie), aż dotknie tylnej ściany nosogardzieli. Materiał do badań pobierać wykonując ruchy w górę i w dół pocierając wacikiem wymazówki o powierzchnię tylnej ściany jamy nosowo-gardłowej. W celu zapobiegnięcia kontaminacji pobieranego materiału do badań, przy wprowadzaniu i wyjmowaniu wacika należy zwrócić szczególną uwagę, by nie dotknąć nim powierzchni języka, błony śluzowej policzków, zębów czy migdałów. W przypadku plwociny, materiał pobrać po dokładnym umyciu jamy ustnej i głębokim wykrztuszeniu do jałowego naczynka z szerokim otworem. Gdy występują trudności z odkrztuszaniem, można zastosować preparaty mukolityczne. Sposób dostarczenia materiału do badań: Próbka znajdująca się w podłożu transportowym powinna maksymalnie w ciągu 72 godzin trafić do laboratorium. Transport nie wymaga zapewnienia temperatury lodówki. Próbka plwociny powinna być przekazana do laboratorium w możliwie najkrótszym czasie. Jeśli czas przekazania do laboratorium się przedłuża badaną próbkę przechowywać do 48 godzin w temperaturze 5ºC (+/-3ºC). Transport do laboratorium powinien odbywać się w sterylnych, zabezpieczonych przed rozlaniem pojemnikach, w temperaturze 5ºC (+/-3ºC). Laboratoryjna interpretacja wyniku badania: Wykrycie w badanej próbce DNA B. pertussis oraz genu odpowiedzialnego za wytwarzanie toksyny krztuścowej świadczy o wyniku dodatnim. Czas oczekiwania na wynik (dni robocze): do 5 dni
Informacje dodatkowe
Akredytacja na badanie : nie Osoba kontaktowa: dr Katarzyna Piekarska, mgr Magdalena Rzeczkowska, tel: 225421246, 225421265 Dodatkowe uwagi dotyczące badania:
Ze względu na objawy choroby materiał powinien być pobrany tylko w przypadku osób podejrzanych o zachorowanie na krztusiec, w miarę możliwości we wczesnym jej okresie i przed rozpoczęciem antybiotykoterapii.
Informacja dla klienta indywidualnego
W Medycznych Laboratoriach Diagnostycznych istnieje możliwość pobrania krwi w godz. od 8.00 – 11.00 od osób, które ukończyły 14 rok życia.
Osoby poniżej 14 roku życia powinny mieć pobraną krew w pediatrycznej przychodni lekarskiej i zgłosić się na badanie z pobranym materiałem.
Szczegółowe informacje w jaki sposób należy pobrać próbkę badań znajdują się przy opisie poszczególnych badań w wykazie alfabetycznym.