Podstawowe informacje o badaniu wpływu nagłych zjawisk pogodowych na stan zdrowia ludności Polski
Cel: sprawdzenie czy nagłe zjawiska pogodowe (burze, ulewne deszcze, silne wiatry, tornada) i ich skutki (powodzie) znajdują odbicie w danych o stanie zdrowia ludności Polski zbieranych rutynowo w ramach statystyki publicznej.
Materiał: wybór najsilniejszych nagłych zjawisk pogodowych na podstawie ekspertyzy autorstwa dr K. Grabowskiej (Zakład Klimatologii, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego) pt. „Wybrane najsilniejsze zjawiska pogodowe w XXI w.” Dane uzupełniono w oparciu o informacje pochodzące z bazy danych European Severe Weather Database, materiałów Wojewódzkich Inspektoratów Ochrony Środowiska, oficjalnych stron internetowych miejscowości i regionów, doniesień prasowych, notek encyklopedycznych.
Ostatecznie badaniem objęto 12 nagłych zjawisk pogodowych z lat 2007-2018. Do analizy statystycznej włączono 179 zdarzeń (zdefiniowanych jako zjawisko pogodowe na terenie określonego powiatu). Dla każdego z nich oceniano zmiany w poziomie umieralności, hospitalizacji ogółem oraz hospitalizacji z powodu urazów (kody S00-T14 według Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych, rewizja X – ICD-10). W tym celu ustalono dzienne liczby zdarzeń zdrowotnych (zgonów/hospitalizacji) w okresie 56 dni (28 bezpośrednio przed i 28 po zjawisku pogodowym). Zgromadzony materiał dostępny jest w zakładce Prezentacja danych.
Dane o chorobowości hospitalizowanej w powiatach pochodzą z Ogólnopolskiego Badania Chorobowości Szpitalnej Ogólnej prowadzonego przez Zakład Monitorowania i Analiz Stanu Zdrowia Ludności w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego – Państwowym Zakładzie Higieny (NIZP-PZH) na zlecenie Ministerstwa Zdrowia. Dane o umieralności pochodzą z Głównego Urzędu Statystycznego.
Metody: Wyznaczono średnie dzienne liczby zdarzeń zdrowotnych wraz z odchyleniem standardowym dla okresu 28 dni poprzedzających nagle zjawisko pogodowe oraz 7 i 28 dni po jego wystąpieniu. Następnie przy użyciu metody ogólnych modeli liniowych (GLM) zidentyfikowano zdarzenia, dla których istnieje istotny statystycznie związek między wystąpieniem zjawiska pogodowego a wzrostem liczby przypadków hospitalizacji/zgonów (w odróżnieniu np. od sytuacji, gdzie ich liczba systematycznie wzrasta od początku obserwacji i po wystąpieniu zjawiska pogodowego jest już wyraźnie wyższa niż wcześniej, mimo że samo zjawisko nie spowodowało ani skokowego wzrostu liczby przypadków, ani odwrócenia wcześniejszego trendu).
Wyniki: są dostępne w sekcji Tabele wynikowe.
autor: Anna Poznańska, Zakład Monitorowania i Analiz Stanu Zdrowia Ludności, NIZP-PZH